CHP sözcüsü Namık Tan ve daha önce aynı parti milletvekili eski hariciyeci Ünal Çeviközün Mavi
Vatan kavramı üzerinde söyledikleri, Mavi Vatan-Lozan tartışması bulunduğu gerçeğini gözler önüne
serdi. Yine CHPnin Türkiyenin Somali ülkesinde kalıcı bir deniz gücü bulundurmak için TBMM'de
oylanan teskereye hayır oyu vermesi bu gerçeğin bir başka kanıtı olarak görülüyor.
Namık Tan geçtiğimiz gün yaptığı bir konuşmada mavi vatan kavramını bir masal olarak
nitelendirmişti. Acaba ortaya atılan bu kavramın gerçek dışı bir şey olduğunu mu düşünüyor, yoksa
güzel bir düşünce ama bu hükümet bunu gerçekleştiremez mi demek istiyor konunun bu yanını iyice
açıklaması gerek. Ancak anlayabildiğimiz kadarıyla Somali teskeresine verilen hayır oyu CHPnin bu
düşünceye karşı olduğunu kanıtlar biçimde.
Mavi vatan ne demek? Mavi vatan Türkiyenin denizlerde egemen olması demek. Mavi vatan 17. yy
dan başlayarak küçülen ve sonunda Lozan Anlaşmasıyla Anadoluya hapsedilen devletimizin yeniden
bir dünya gücü olarak ortaya çıkması demek. Doğu Akdenizde söz sahibi olmamız demek.
Yunanlıların deniz altından kablo döşerken donanmamızdan izin almak zorunda kalması demek.
Gemilerimizin Libya sularında, Basra Körfezinde Katar önlerinde, Kızıldeniz girişinde Aden körfezinde
bayrak göstermesi demek.
Başta İngilizler olmak üzere Batılıların Türk bayrağının denizlerde dalgalanmasından çekindikleri ve
korktukları bir gerçek. Onlar Kurtuluş savaşında Yunanlıları üzerimize salarak kalan son gücümüzü de
tüketmişlerdi. Artık karşılarında savaşma gücünü yitirmiş, tüm kaynakları kurumuş bir Türkiye vardı.
İstedikleri şuydu, Türkiye Arabistanı ve buradaki petrolleri unutsun, Türkiye hilafet aracılığıyla
özellikle Hint Müslümanlarını etkilemeyi bıraksın. Türkiye Anadolu dışında olup bitenlere karışmasın.
Oraların polisi de jandarması da bizden başkası olmamalı. Türkiyeyi sömürgeleştirmek gibi bir
niyetleri de yoktu,zira ülkemizin işe yarar bir doğal kaynağı bulunmadığı gibi İngilizler ileride başlarına
bela olabilecek bir işe girmek istemiyorlardı. O zaman Lozanda işler kolay oldu. Osmanlının iflası
tescil edildi. Yerine kurulacak yeni Türk devleti de bir koşul ile rahat bırakılacaktı.Sen bizim işimize
karışma, biz seni Anadoluda rahat bırakalım.
Bazıları İsmet Paşa Lozanda Türkiyeyi sattı der. Biz bu görüşe katılmıyoruz. Zaten Lozanda mevcut
sınırlar tescil edildi. Suriye sınırı Ankara anlaşmasıyla, Rusya sınırı Moskova anlaşmasıyla daha önce
belirlenmiş, kala kala Trakya sınırı kalmıştı. O da taraf olan Yunanlılarla pazarlıklar sonucu oluşturuldu.
Güney Doğuda İngilizlere olan sınır ise Lozanda kararlaştırılmadı. Çünkü o tarihlerde Mahmut
Berzenci isimli bir Kürt önderi Kürdistanın bağımsızlığı için İngilizlerle savaşmaktaydı. İngilizler ne
zaman ki onu yakalayıp idam ettiler sıra Musul-Kerkük sınırına geldi. Bizim biraz diretmemiz üzerine
de Şeyh Saidi üzerimize sürdüler ve istediklerini aldılar.
Lozanın temel maddesi 27. maddedir. Buna göre Türkiyenin daha önce yönettiği topraklar üzerinde
yaşayan halklar üzerinde hiçbir idari, siyasi, hukuki ve kültürel yetkisi olmayacaktır. İşte tüm mesele
buradadır. Osmanlı bitmiş, defter kapanmıştır. Bize göre imzalanan anlaşma günün siyasi ve
ekonomik koşullarını büyük ölçüde yansıtan adil ve düzgün bir anlaşmadır. Ama bazılarının, özellikle
bir kısım CHP'linin iddia ettiği gibi ilelebet uymak zorunda olduğumuz, yıl dönümünde sanki bir
kutsala taparmış gibi kutladığımız kutsal bir metin değildir.
Aradan 100 yıl geçmiş, dünya dengeleri değişmiş, Lozanı oluşturan şartlar büyük ölçüde ortadan
kalkmıştır. Tabiidir ki Türkiye de gücünün yettiği oranda Orta Doğu, Afrika ve Asya'da bayrak
gösterme siyasetine yeniden başlayacaktır.
Şimdi sormak gerekir, acaba CHP neden Lozanı kutsal bir metin olarak kabul ediyor ve onu her
fırsatta önümüze sürüyor. Maksat tarihi anmaksa birlikte analım, o başka bir şey. Bazı iflah etmez
İsmet Paşa karşıtları dışında kimse 100 yıllık bu anlaşma neden yapıldı diye kimseden hesap
sormuyor. Ama neden bazıları Lozanı değişmez bir metin olarak görüyor. Acaba Somali tezkeresine
hayır oyu vermelerinin bununla bir ilişkisi var mı? Acaba mavi vatana masal denmesinin bununla bir
ilişkisi var mı? Acaba Libyada, Suriyede, Katarda ne işimiz denmesinin bununla bir ilişkisi var mı?
Cevap bekliyoruz.