DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000

AKIN TEZEL
AKIN TEZEL
Giriş Tarihi : 01-06-2023 21:47

Matematik Ne Diyor?

 

Fotoğraf sanatçısı Ara Güler usta benim de ustam sayılırdı. Bir sohbetimizde bana nasıl vesikalık

fotoğraf çekileceğini öğretmişti. Şöyle demişti usta Portret çekimi için adamın burnunun ucunu

vizörün tam ortasına nişanlayacaksın Demek ki uzun süreli deneyimler sonucu bir vesikalık resmi en

iyi algılayabilmek için gerekli olan orantılar ortaya çıkmış. Sanat deyip geçmeyin, başta resim sanatı

olmak üzere tüm sanatların temelinde matematik hesaplar yatar.

Leonardo da Vincinin çizimlerine bakın; doğa resimlerinin üzerinde bir kısım geometrik şekiller ve

rakamlar görürsünüz.Anlaşıldığı kadarıyla usta resimlerini yapmadan önce görüntüyü ölçerek bir

resim boyuyormuş.

Yalnız resim değil, edebiyatta da matematik ön plandadır. Kendimizden örnek verelim; bu yazıyı

yazarken bir planlama yapmak zorundayız. Fazla uzun yazarsak önce bizim redaktör sinirlenir, bu

adam yine uzun yazmış, bunu nasıl, nereye sıkıştıracağım diye söylenir. Belki de çaktırmadan birkaç

paragrafını uçurur. Hepsi tam olsa bile olsa bu sefer de bizim okuma özürlü insanımız sıkılır, okumayı

yarıda keser. Kısa yazmak da bir sorundur. Adam bu gün yazacak bir şey bulamamış, çiziktirip bırakmış

derler.

Hele şairlik her şeyden çok matematik işidir. Eskiden divan şiiri vardı, aruz veznine göre yazmak

zorundaydınız. Vezin ölçü demektir, belirli bir ölçüyü tutturup, aynı zamanda anlamdan da şaşmamak

gerekir bu işte. Hece vezni ile yazmak daha kolaydır. Ama onun da bir uyumu olması gerekir. Serbest

nazım derler, hiçbir ölçü gerektirmez. Ama Nazımın şiirini okurken duyduğunuz müziği nasıl

açıklayacaksınız?

Şair pazarda karpuz satar gibi şiir söyleyemez. Hoş, karpuz satmanın da bir hesabı vardır. Yanı

başınızdaki müşterinin kulağına karpuuuz diye bağırırsanız adam sizden kaçar. Uzaktan gelirken,

sesinizi onun mesafesine göre ayarlayıp bağırmanız gerekir. Bu da bir hesap işidir.

Gelelim siyasete; siyaset başlı başına bir hesap işidir. Hem de bütün hesapları kafanızdan yapmak

zorundasınız, büyük tecrübe ve beceriye ihtiyaç duyar. CIAnin yaptığı gibi sağdan soldan topladığınız

yalan yanlış verileri son model bir bilgisayara yerleştirip bir seçim tahmini oluşturmaya çalışırsanız

hep yanılırsınız. Bir siyasi karar alırken etrafınızdaki bağırıp çağıranların gürültüsünü bir ölçü olarak

kabul edip hareketlerinize ona göre yön verirseniz duvara toslarsınız.

Bu günlerde gündemde asgari ücret işi var. Yine birileri bağırıp çağırıyor asgari ücret ne kadar

yükselecek diye. Bu iş bir tabu oldu. Tüm siyasi tahlillerini Batı ölçeğine göre yapan, ideolojik yapı

olarak da 1848 Paris komününden ileri geçememiş bir yaygaracı azınlık gündemi belirliyor. Onlara

göre asgari ücret ne kadar yüksek olursa işçi o kadar rahat eder, insanlar o kadar mutlu olur. Bakalım

öyle mi?

2022 yılı verilerine göre Türkiyede sigortalı işçi sayısı yaklaşık 15 milyon. Bunun üçte biri, yani 5

milyonu asgari ücretle çalışıyor. Asgari ücretlilerin ne kadarının hangi iş kollarında ve hangi koşullarda

çalıştığı konusunda istatistik bilgimiz yok. Ancak piyasada yaptığımız araştırmalara göre ortaya çıkan

gerçek resmi istatistiklerden çok farklı. Bu bilgilere göre asgari ücretle çalışır görünenleri üç gruba

ayırabiliriz. Birincisi gerçekten asgari ücretle çalışanlar. İkincisi asgari ücretten daha yüksek bir ücret

aldığı halde düşük prim ödemek için gelirini asgari ücret üzerinden beyan edenler. Üçüncüsü ise hiç

çalışmadıkları halde sigortalı olabilmek için bir yakınlarının iş yerinde çalışıyor görünenler.

 

Görebildiğimiz kadarıyla bu kesimin genellikle esnaf ve küçük işletmelerde sigortalanmış olduğu

anlaşılıyor. Kurumsal işletmelerde bu gibi anlaşmalı düzenlemeler olamayacağı kesin. Yine bir var

sayım yaparsak bu 5 milyon rakamını üçe bölelim. Gerçekten asgari ücretle çalışan kişi sayısı 1,5-2

milyonu geçmez.

Hesaba devam edelim, asgari ücretten kesilen sigorta primi ve benzeri yük 3500 lira civarında. yani

işverenin cebinden, belki de kendi kendisini sigortalayanın cebinden her ay bu para çıkıyor. Asgari

ücret yükselince bu rakam da aynı oranda yükselecek. Üstelik daha yüksek ücret alanlarda da bir

dengesizlik oluşacak.Sözün kısası asgari ücretin yükselmesi yaklaşık 3-3,5 milyon vatandaşımızı zarara

sokacak.

Şimdi soralım, büyük bir bölümü ne iş olsa yaparım, siyasi partide ağam var, beni temizlik işlerinde

çalıştırır, akşama kadar kahvede oturur, akşam imzamı basar evime giderim diyenler dışında kimseye

bir yararı olmayacak bir asgari ücret artışı hayat pahalılığını yükseltmekten başka ne getirir?.

NELER SÖYLENDİ?
@
AKIN TEZEL

AKIN TEZEL

DİĞER YAZILARI Cevap Bekleyen Sorular Cin Şişeden Çıktı Biraz Sakin Olalım Aranılan Başkan Bulunmuştur Eyvah, Trump Kazandı! Abi, Ne İş Olsa Yaparım Fethullah Gülen Öldü, FETÖ Sağ 750 Lira Kavgası Deliler Boşandı İsrail Kimdir Navigasyon Karakter Tahlili Okullar Açıldı, Dertler Başladı Hisarönünde Neler Oldu Ak Parti Yeni Yöneticilerini Nasıl Belirleyecek Siyasetçiler Ne İş Yapar? Göbeklitepe Mi, Malazgirt Mi? Fethiye Devlet Hastanesi Nereye? Erdoğan Ne Dedi? Rahat Bırakın Şu Kızları 1,118,999 Sonuç Bulundu Ortalık Yangın Yeri Gibi Sen Neymişin Be İnstagram! Kudurdular Lozan Mı, Mavi Vatan Mı? Bir Garip Yarış Ben De Selanikliyim Zam Yağmuru Fotoğrafın Bütününü Görmek Nerede O Eski Bayramlar Çevreciler Bana Çok Kızmış Gazze Komedisi Bir Garip Tartışma Sahipsiz Fethiye Yapacak Başka İş Kalmadı Mı? İran Cumhurbaşkanı Öldü Bir Zamanlar İlçenin Birinde Bir Komünist Başkan Vardı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz gün şöyle konuştu: Hangi Hastaneye Gitsek Bütün Kabahat Müfredatta Mı? Toplu Çılgınlık Seçmen Yeni Seçilen Belediye Yöneticilerinden Ne Bekliyor Filimi Geriye Saralım Seçimleri Kim Kazandı ? Şimdi Ne Olacak ? Hüzünlü Gemi Fethiye Neden Fethiye Oldu? Muğla Seçimlerinin Sosyo Politiği Bana Göre Hava Hoş Herkes Safını Belirlesin Tosun Gibi Maşallah Bir Başkadır Fethiye'nin Sonbaharı Ortanın Solu Filistin İsrail Savaşı Nereye? İmama Kızıp Oruç Bozmak Küresel Isınma, Yanlışlar ve Doğrular Müşteri Kızıştırma Besmeleyi Unuttuk Milli Eğitim Faciası Ne Zaman Son Bulacak? Önce Kendimizi Eleştirelim Sesi Çıkmayan Siyasetçiler Rahat Bırakın Kızları Ne Kadar Da Sevinmiştik Türkiye Anadolu'dan Büyüktür (II) Türkiye Anadolu'ya Sığmayacak Kadar Büyüktür Villakondu Bizden Hatırlatması Kültürel Saldırı Altındayız Elbette Bir Bildiği Vardır Sıcaklarda Ne Yapmalıyız Sağlam Giren, Hasta Çıkar Örgüt Yöneticileri Nasıl Olmalı Cenazeyi Taşıyan Başka, Gömen Başka Karasinek mi, Sivrisinek mi? İsimler, İsimler, Yeni İsimler İsimler, İsimler, İsimler... Bu Adamlara Devlet Teslim Edilmez Bu Seçim Farklı Seçim Soğanın Cücüğü AHLAKIN FAY HATTI: Müteahhitler Günah Keçisi Oldu Sokak Köpekleri Üzerinden Siyaset Tasarruf Etmeyi Öğrenelim
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY1234
  • 2FENERBAHÇE1229
  • 3REEDER SAMSUNSPOR1429
  • 4İKAS EYÜPSPOR1322
  • 5BEŞİKTAŞ1221
  • 6GÖZTEPE1321
  • 7RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ1319
  • 8ÇAYKUR RİZESPOR1319
  • 9NET GLOBAL SİVASSPOR1418
  • 10TÜMOSAN KONYASPOR1418
  • 11ONVO ANTALYASPOR1317
  • 12TRABZONSPOR1315
  • 13GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ1215
  • 14KASIMPAŞA1315
  • 15CORENDON ALANYASPOR1314
  • 16BELLONA KAYSERİSPOR1312
  • 17SİPAY BODRUM1411
  • 18ATAKAŞ HATAYSPOR127
  • 19ADANA DEMİRSPOR132
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Gazete Milas 5976. Sayı
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA
Asansörlü nakliyat