DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000

AKIN TEZEL
AKIN TEZEL
Giriş Tarihi : 29-04-2024 19:10

Toplu Çılgınlık


90 lı yıllarıın ilk yarısıydı. Bir arkadaşın evini ziyarete gitmiştim. O zamanlar 45-50 yaşlarında yakışıklı
bir adamdım. Evin de 20 li yaşlarda gelinlik çağda bir kızı varmış. Mekan oldukça kalabalıktı, sanki
bütün aile orada toplanmıştı. Baktım köşede bir kocakarı dikkatle beni süzüyor. Kızın nenesiymiş.
Sonunda konuştu :Biraz yaşlıca ama, idare eder. Evladım bari senin Mobiletin var mı?  Herkesten bir
kahkaha koptu. Meğer kocakarı beni kızlarını istemeye geldim sanmış. Demek ki o zamanlar bir
mobilete kız gidiyormuş, hem de yaşlı damada.
Önceki gün bir arkadaş şikayet ediyor. Oğlunun düğünü var bu yaz sonunda. Oflayıp, pufluyor. Para
yetmiyor, o kadar gelirim var, yine de işin ucunu tutturamıyorum. İnsanlara nasihatim olsun, bir
çocuktan fazlasını yapmasınlar. Okut, büyüt, evlendir, işin içinden çıkamıyoruz. Hele iki tanesi, üç
tanesi hiç olmaz.
Bir arkadaş daha var, o da ikinci oğlunu evlendiriyor. Baktım tarlalarını satışa çıkarmış. Hayrola?
Satıyormuş. Parasıyla da kıza altın alacakmış. Bu yıl müşteri çıkmazsa düğün gelecek yıla
ertelenecekmiş. Kızın babasıyla belirli bir miktar altın üzerine anlaşmışlar. Ama adam şimdi yan
çizermiş. Hayat pahalı, dolara zam geldi, mazot arttı derken yarım kilo altın bir kilo oluvermiş.
Anlaşılan adamlar gece yatıyor, bir rüya görüyor. Sabah kalkınca da karı fiyatlarına % 100 zam.
Kimi zaman da bunun tam tersi oluyor. Yumurta fiyatları son on gün içinde yarı yarıya düşmüş. Bunun
ekonomik bir açıklaması yok. Ne oldu, yumurtacılar insafa mı geldi? Yoksa tavuklar bir anda fazla
mesaiye mi başladı da ortalık yumurtadan geçilmez oldu? Anlayabilene aşk olsun.
Biz buna toplu çılgınlık diyoruz. Hiçbir ekonomik temeli olmayan fiyat artışlarının sosyal ve siyasi bir
nedeni olmalı diye düşünüyoruz. Batı ülkelerine baktığımızda burada enflasyon yıllık iki rakamlı
sayılara ulaşmıyor. Arz talep dengesine göre ikişer-üçer puan iniyor veya çıkıyor. Ekonomiyi
yönetenler de parasal önlemlerle bunu dengelemeye çalışıyorlar. Covid-19 salgını nedeniyle tüm
dünyada üretim azaldı. Talep de değişmeyince fiyatlar artmaya başladı. Hükümetler de bunun önüne
geçmek için faizleri arttırdılar. Bunun üzerine vatandaş tüketime harcamak yerine parasını faize
yatırdı. Piyasadaki para azalınca fiyatlar düşmeye başladı. Her ne kadar bu önlem yatırımları da bir
ölçüde engellediyse de bu ülkelerde hızlı bir kalkınma süreci olmadığı için büyük bir sorun oluşmadı.
Bizimkiler bu konuda daha farklı bir yöntem izlediler. Faizleri artırmak yerine düşürdüler. piyasada
para bollaştı. İnsanlar tüketime ve daha önemlisi yatırıma yöneldiler. Dolayısıyla şu son beş yıl içinde
dünyada kalkınma hızını arttıran iki ülkeden biri olduk. Ancak para bolluğu pahalılığa da neden olunca
bu sefer farklı bir ekonomi politikası uygulandı. Faizler artırıldı, piyasadan para çekildi, bunun
ekonomik sonucunun enflasyonda düşüş olacağı düşünüldü ama işler kitapta yazdığı gibi olmadı.
Bakıyoruz döviz fiyatlarında bir hareketlilik yok, aylardır aynı düzeyde kalıyor. Demek ki son politikalar
sonuç vermiş. İnsanlar paralarını faize yatırmak için dövizden çekmişler ve böylece dövizdeki artış
durmuş. Kitapta da böyle yazıyor. Açıklaması da kolay; bu piyasalar uluslararası bağlantılıdır, yani
dünyadakinden farklı yönlenemez, sonunda bir orta yerde buluşur. Birisi gece gördüğü rüya üzerine
dolar fiyatını % 100 artırdım, ya da düşürdüm diye piyasaya baskı yapamaz. Neyse odur.
Ama bizim gelinlik kız piyasası ile yumurta piyasası kitaba uymuyor. Ekonomi ile ilgili bakanlar her gün
kitabı açıp bize sayfa sayfa okuyorlar ama dinleyen yok. O zaman iş sosyal siyasete kalıyor. Vatandaşın
talebi de bu yönde.Tayyip, bir şeyler yap da bu pahalılık dursun diyorlar. Muhalefet ise her zaman

olduğu gibi muhalefetliğini yapıyor. Çözüm üretmek yerine Biz gelirsek her şey güzel olacak"
demekten başka bir şey söylemiyor. Birileri muhtar maaşlarına kafayı takmış muhtarlık kalksın
diyorlar. Bir başkaları Hollanda Başbakanının seçim propagandası amacıyla bisikletle gezerken
çektirdiği fotoğrafları öne çıkarıp Bak Avrupalı başbakan işine bisikletle gidiyor. Tayyip de bisikletle
gitsin. Ucuzluk gelir diyor.
Biz her ne kadar yapılan bu önerileri ciddiye almıyorsak da içlerinde bir haklılık payı barındırdığına
inanıyoruz. Şu andaki sorunumuzun önemli bir bölümü ekonomik değil, psikolojik. O halde sosyal
psikolojiyi etkileyebilecek şiddetli ve şok eylemlere ihtiyaç var. Bakalım göreceğiz, her halde
büyüklerimiz bir şeyler düşünüyordur.

NELER SÖYLENDİ?
@
AKIN TEZEL

AKIN TEZEL

DİĞER YAZILARI Cevap Bekleyen Sorular Cin Şişeden Çıktı Biraz Sakin Olalım Aranılan Başkan Bulunmuştur Eyvah, Trump Kazandı! Abi, Ne İş Olsa Yaparım Fethullah Gülen Öldü, FETÖ Sağ 750 Lira Kavgası Deliler Boşandı İsrail Kimdir Navigasyon Karakter Tahlili Okullar Açıldı, Dertler Başladı Hisarönünde Neler Oldu Ak Parti Yeni Yöneticilerini Nasıl Belirleyecek Siyasetçiler Ne İş Yapar? Göbeklitepe Mi, Malazgirt Mi? Fethiye Devlet Hastanesi Nereye? Erdoğan Ne Dedi? Rahat Bırakın Şu Kızları 1,118,999 Sonuç Bulundu Ortalık Yangın Yeri Gibi Sen Neymişin Be İnstagram! Kudurdular Lozan Mı, Mavi Vatan Mı? Bir Garip Yarış Ben De Selanikliyim Zam Yağmuru Fotoğrafın Bütününü Görmek Nerede O Eski Bayramlar Çevreciler Bana Çok Kızmış Gazze Komedisi Bir Garip Tartışma Sahipsiz Fethiye Yapacak Başka İş Kalmadı Mı? İran Cumhurbaşkanı Öldü Bir Zamanlar İlçenin Birinde Bir Komünist Başkan Vardı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz gün şöyle konuştu: Hangi Hastaneye Gitsek Bütün Kabahat Müfredatta Mı? Seçmen Yeni Seçilen Belediye Yöneticilerinden Ne Bekliyor Filimi Geriye Saralım Seçimleri Kim Kazandı ? Şimdi Ne Olacak ? Hüzünlü Gemi Fethiye Neden Fethiye Oldu? Muğla Seçimlerinin Sosyo Politiği Bana Göre Hava Hoş Herkes Safını Belirlesin Tosun Gibi Maşallah Bir Başkadır Fethiye'nin Sonbaharı Ortanın Solu Filistin İsrail Savaşı Nereye? İmama Kızıp Oruç Bozmak Küresel Isınma, Yanlışlar ve Doğrular Müşteri Kızıştırma Besmeleyi Unuttuk Milli Eğitim Faciası Ne Zaman Son Bulacak? Önce Kendimizi Eleştirelim Sesi Çıkmayan Siyasetçiler Rahat Bırakın Kızları Ne Kadar Da Sevinmiştik Türkiye Anadolu'dan Büyüktür (II) Türkiye Anadolu'ya Sığmayacak Kadar Büyüktür Villakondu Bizden Hatırlatması Kültürel Saldırı Altındayız Elbette Bir Bildiği Vardır Sıcaklarda Ne Yapmalıyız Sağlam Giren, Hasta Çıkar Örgüt Yöneticileri Nasıl Olmalı Cenazeyi Taşıyan Başka, Gömen Başka Karasinek mi, Sivrisinek mi? İsimler, İsimler, Yeni İsimler İsimler, İsimler, İsimler... Matematik Ne Diyor? Bu Adamlara Devlet Teslim Edilmez Bu Seçim Farklı Seçim Soğanın Cücüğü AHLAKIN FAY HATTI: Müteahhitler Günah Keçisi Oldu Sokak Köpekleri Üzerinden Siyaset Tasarruf Etmeyi Öğrenelim
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY1234
  • 2FENERBAHÇE1229
  • 3REEDER SAMSUNSPOR1429
  • 4İKAS EYÜPSPOR1322
  • 5BEŞİKTAŞ1221
  • 6GÖZTEPE1321
  • 7RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ1319
  • 8ÇAYKUR RİZESPOR1319
  • 9NET GLOBAL SİVASSPOR1418
  • 10TÜMOSAN KONYASPOR1418
  • 11ONVO ANTALYASPOR1317
  • 12TRABZONSPOR1315
  • 13GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ1215
  • 14KASIMPAŞA1315
  • 15CORENDON ALANYASPOR1314
  • 16BELLONA KAYSERİSPOR1312
  • 17SİPAY BODRUM1411
  • 18ATAKAŞ HATAYSPOR127
  • 19ADANA DEMİRSPOR132
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Gazete Milas 5976. Sayı
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA
Asansörlü nakliyat